پیش بینی میشود اعتراضات همچنان ادامه یابد اما دیگر نمی‌توان به طور قطع گفت که نیروهای انقلاب به سمت رویکردهای غیرمسالمت آمیز حرکت نخواهند کرد. از همین رو نیز آل خلیفه به رغم برخورداری از حمایت‌های گسترده خارجی، از وعده‌های چندین باره خود در محاکمه شیخ عیسی قاسم عقب نشینی میکند. چرا که به اذعان بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای و بین المللی، محاکمه شیخ عیسی قاسم خط قرمز انقلابیون بحرینی محسوب شده و اجرای آن توسط آل خلیفه میتواند عواقب پیش بینی نشده ای را برای این رژیم به دنبال داشته باشد.
تحولات سیاسی بحرین متأثر از حوادثی که در کشورهای شمال آفریقا به وقوع پیوست، در 14 فوریه سال 2011 آغاز شد. در بحرین نیز به مانند کشورهای تونس، مصر و لیبی درخواست مردم آزادی زندانیان سیاسی، ایجاد اصلاحات در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، امکان چرخش نخبگان و رفع تبعیض‌ها بود. اما آنچه بحرین را با دیگر کشورهای دچار خیزش مردمی متفاوت می‌کرد، شکل بیان خواسته‌ها بود.
اکثریت معترضین قیام انقلابی بحرین را شیعیان تشکیل می‌دادند که تحت رهبری شیخ عیسی قاسم از جمعیت الوفاق شروع به راهیپیمایی‌های مسالمت آمیز کردند. رهبران در طول این راهپیمایی‌ها از مردم می‌خواستند که وارد خفاز شونت نشوند و اجازه شکل‌گیری چنین حرکت‌هایی را نیز دهند. از این رو به رغم گذشت 6 سال از شروع این اعتراضات، بحرین کماکان تنها شاهد برگزاری تجمع‌های سیاسی مسالمت‌آمیزی است.
به رغم این رویکرد مخالفان، رژیم آل خلیفه تلاش کرد با کمک عربستان و امارات متحده عربی در پوشش سپر جزیره معترضین را سرکوب کند. همچنانکه با دخالت نظامی نیروهای مزدور این دو کشور برای سرکوب انقلاب بحرین، تعداد زیادی از انقلابیون شهید، زخمی و بازداشت شدند. این اقدام خشونت بار و غیرمردمی آل خلیفه نشان داد که رهبران منامه حاضر نیستند تغییری در شکل حکومت‌داری ایجاد کنند، بویژه آنکه وجود اکثریت 70 درصدی شیعیان در بحرین میتوانست زمینه ساز حضور شیعه‌ها در ساختار سیاسی آینده این کشور باشد. از این رو با وجود تلاش مردم برای عدم برخورد با نیروهای امنیتی، آل خلیفه با همراهی نظامیان عربستان و امارات، راهپیمایی‌ها را به خشونت کشاند. آن‌ها همچنین میدان لوء لوء به عنوان نماد اعتراضات در پایتخت را تخریب کردند اما نتیجه‌ای حاصل نشد.
در ادامه این اتفاقات نیز مقامات آل خلیفه که اعتراضات مردمی را پایان ناپذیر دیدند، سال گذشته پس از اجماع بر سر مقابله با مهم‌ترین رهبر این جنبش یعنی شیخ عیسی قاسم، تابعیت بحرینی را از او بگیرند و حکم اخراجش را صادر کنند تا شاید بدین ترتیب، بتوانند مسیر انقلاب را شکل پایدار و مستمر خود منحرف نمایند. در این راستا وزارت کشور بحرین در تاریخ 31 خرداد با ادعای این‌که شیخ عیسی قاسم، از جایگاه خود برای پول‌شویی، خدمت به منافع خارجی و گسترش خشونت فرقه‌ای سوءاستفاده کرده است، از این تصمیم خبر داد. اما این موضوع واکنش شدید هواداران عیسی قاسم را برانگیخت و باعث شد تا در اطراف خانه وی تحصن کنند. در همین حال رژیم آل خلیفه بدون توجه به تبعاتی که میتوانست این تصمیم برای بحرین به وجود آورد، عزم خود را برای محاکمه این رهبر روحانی اعلام کرد. اما هر بار که قرار بود محاکمه مذکور اجرایی شود، این کشور شاهد اعتراضات و حضور گسترده مردم در مخالفت با سیاست دولت می‌شد. همچنانکه در همین چند روز گذشته، مقامات بحرین برای چهارمین بار مصمم شدند تا این محاکمه را راه‌اندازی کنند اما به واسطه فشارهای مردمی، هشدار علما و مراجع بحرین و دیگر کشورهای اسلامی، مجبور شدند زمان تشکیل دادگاه را به 17 اردیبهشت سال آتی موکول کنند. همچنین علمای اسلام به آل خلیفه هشدار دادند کوچک‌ترین تعرض به این مرجع عالی‌قدر را به شدت پاسخ خواهند داد.
گفتنی است حمایت روزهای اخیر مردم در مناطق مختلف بحرین به شکل حضور در تظاهرات با پوشیدن کفن و تعطیلی بازارها، در واقع به آل خلیفه نشان داد که اصرار آن‌ها بر چنین برنامه‌ای میتواند کشور را وارد بحرانی شبیه آنچه در لیبی و یا مصر به وقوع پیوست، کند.
تا پیش از این رهبران انقلابی بحرین به آل خلیفه اعلام کرده بودند برخورد خشونت بار با معترضینی که در 6 سال گذشته دست به هیچ واکنش نظامی و خشنی نزده‌اند، آینده تاریکی را برای حاکمان این کشور به دنبال خواهد داشت. اما با وجود چنین سناریوی محتملی، به نظر نمی‌رسد منامه تمایلی به تغییر روش خود داشته باشد. زیرا رهبران این کشور خود را مجهز به پشتیبانی آمریکا و عربستان می‌دانند که در صورت لزوم مانع هرگونه تحول شگرف سیاسی در بحرین خواهند شد.
بحرین پایگاه پنجم نیروهای دریایی آمریکا است و به دلیل نزدیکی به آب‌های ایران از موقعیت استراتژیکی در سیاست‌های منطقه‌ای کاخ سفید برخوردار است. همچنین عربستان پس از ناتوانی در پیشبرد اهدافش در سوریه و عراق و تبدیل شدن یمن به باتلاق نظامی این کشور، مایل نیست سرمایه‌گذاری‌هایش بر روی یک کشور دیگر خاورمیانه از بین برود، به ویژه آنکه بحرین مرز مشترکی با عربستان دارد و فاصله اندک آن با حوزه عمل ایران، امکان فشارها را بر ریاض شدت خواهد بخشید.
در این راستا مقامات واشنگتن و ریاض به شیخ عیسی قاسم به چشم مهره جمهوری اسلامی ایران می‌نگرند که با قدرت کاریزماتیک خود میتواند از قدرت و توان بالقوه شیعیان بحرین استفاده کند. مساله مهم دیگر آن است که شیخ عیسی قاسم بدون پشتوانه مالی و نظامی، تنها با سخنرانی و فتواهایی که داده زمینه‌ساز این حرکت مردمی 6 ساله شده و این روش، متبادر کننده حرکت امام خمینی (ره) در انقلاب اسلامی ایران است.
لذا پیش بینی میشود اعتراضات همچنان ادامه یابد اما دیگر نمی‌توان به طور قطع گفت که نیروهای انقلاب به سمت رویکردهای غیرمسالمت آمیز حرکت نخواهند کرد. از همین رو نیز آل خلیفه به رغم برخورداری از حمایت های گسترده خارجی، از وعده‌های چندین باره خود در محاکمه شیخ عیسی قاسم عقب نشینی میکند. چرا که به اذعان بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای و بین المللی، محاکمه شیخ عیسی قاسم خط قرمز انقلابیون بحرینی محسوب شده و اجرای آن توسط آل خلیفه میتواند عواقب پیش بینی نشده‌ای را برای این رژیم به دنبال داشته باشد.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/5656
تگ ها:
دلایل قیام امام خمینی/ امام خمینی به مسئله‌ی وابستگی چگونه می‌نگریست؟
